Maríur og Stínur af Víkingslækjarætt

Ættarmót eru alltaf skemmtilegar samkomur og um margt merkilegar. Laugardaginn 24. mars var  eitt slíkt haldið á Selfossi og var sérstakt að því leytinu að þátttakendur voru eingöngu konur af Víkingslækjarætt. Voru þar saman komnar konur af ættlegg Kistínar Maríu Þorláksdóttur og Jóns Erlendssonar sem uppi voru á síðari hluta 19. aldar og bjuggu á Suðurlandi. Voru þau langamma mín og langafi. Og það var gaman að heita María þennan dag og enn skemmtilegra að heita Kristín en þessi tvö nöfn hafa gengið í ættinni konu framm af konu, ýmist annað nafnið eitt og sér eða þessi ágætu nöfn saman. María amma mín hét María Þorláksína og ein systir hennar María og kallaðar María eldri og María yngri eftir atvikum eða Marsa og Maja og önnur systir hennar bar nafnið Kristín. Ég er afar stolt af að bera nafn ömmu minnar og oft notið góðs af. Alla tíð hef ég heyrt að konur af Víkingslækjarætt væru skörungar miklir og það sem hafi einkennt þær öðru fremi var að þær þóttu sérlega góðar hannyrða- og saumakonur. Voru margar flinkar í karlmannafatasaumi. Amma mín María var þar engin undantekning. Hún bjó í Reykjavík sem ung kona og saumaði þá föt á margan manninn og konuna og var einnig sérlega flink í útsaumi eða hannyrðum. María amma og Gísli afi bjuggu allan sinn búskap á Stóru-Reykjum í Hraungerðishreppi í Flóa og þegar þau höfðu komið börnunum sínum á legg gerðist amma handavinnukennari í sveitinni. Hún hafði þann síð að fara síðla sumars  til Reykjavíkur til að kynna sér það nýjasta í hannyrðum og saumaskap og kom þá gjarnan við í Baldursbrá sem var verslun neðarlega á Skólavörðustíg og verslaði inn fyrir veturinn. Hún flutti nýjustu tískustrauma austur fyrir fjall og þurfti hvorki að fara til Parísar né NY - góður göngutúr niður Laugarveginn dugði henni ágætlega ásamt því að líta í nýjustu móðinsblöðin hjá Ingibjörgu í Baldursbrá. Henni var ekki fysjað saman - henni ömmu. Móðir mín, Oddný, erfði hæfieika móður sinnar og sá sér og börnunum sínum fjórum farborði með saumaskap og ýmiskonar vinnu tengdri saumum, t.d. átti hún, fyrir utan saumavél, vélar og tæki til að yfirdekkja tölur og hnappa, sauma belti og yfirdekkja, gera við lykjuföll á sokkum og margt fleira tengt saumaskap sem hægt var að hafa atvinnu af. Edda systir mín tók í arf þessa hæfileika formæðra okkar og er hún m.a. flink að ,,setja upp klukkustrengi" og sauma föt. Margir minnast mömmu fyrir góðar flíkur sem hún saumaði og væri hún eflaust frægur fatahönnuður - væri hún uppi í dag.

Á þessu kvennamóti flutti Stína frænka,móðursystir mín (Kristín María)  erindi um ömmu sína og nöfnu Kristínu Maríu Þorláksdóttur og Iðunn móðursystir erindi um móður sína, Maríu (ömmu mína). Stína Kristins (Kristín María) flutti erindi um Maríu yngri móður sína (systir ömmu María). Allar þessar konur eru komnar á efri ár og fluttu mál sitt af stakri prýði. Já, það er svo sannarlega gaman að vera komin af þessum miklu skörungum og ekki verra að bera þetta fallega nafn sem prýðir svo margar konur í ættinni, ég á dótturdóttur sem heitir Margrét María og er það hennar hlutverk að fylgja nafninu eftir á nýrri öld. Fulltrúi allra systkina ömmu Maríu fluttu tölu um sinn ,,forfaðir-móður" og mæltist öllum vel.